Hac yolculuğunda rehber hocaların en fazla üzerinde durduğu konuların başında sabır gelir. “Kutsal bir yolculuğa çıkılmaktadır. Amacımız bellidir. Bir farz ibadeti yerine getirmek istiyoruz. Çevremize olumlu bir gözle bakmak durumundayız. Orada olanlar orada kalacak, bunların gıybetini yapmak olmaz. Biz kendimizden sorumluyuz, çevremizden değil. “ mealinde bir vaazda bulunurlar. Bu vaazlar sıra adabına kadar uzanır. Onların ki yılların birikiminden süzülmüş tavsiyelerdir. Hacdan dönenlerden dinlediğimiz kadarı ile bu tavsiyeye uyan da var, uymayan da. Bu kişinin karakteri ile ilgili bir durum olsa gerek.

Denizli Üçler Hilal Camii’nden sabah namazını takiben çıktık yola, İzmir Adnan Menderes Havalimanı’ndan uçakla Medine’ye vardık. Yola sabır; pasaport kontrolüne ve otel transferine sabır;, güneşe ve sıcağa sabır; yorgunluğa sabır etmek için buradayız ve bu konularda sorun yok. Asıl sabır istenen konu yaşanan organizasyon bozukluklarına sabır gösterilmesi. Hac organizasyonu kadar sosyokültürel açıdan toplumun çeşitli katmanlarını bir araya getiren başkaca bir organizasyon var mıdır acaba? Yolcuların bir kısmı ilk defa bir uluslar arası yola çıkanlardan oluşuyor ve bunlar telaşlı oluyor. Bir kısmı da aynı yollardan birkaç defa geçmiş oluyor, bunlar da bilmiş oluyor. Her iki kesim de rehber hocaların sıkıntısı.

İnsanlar neden başkalarını ve sistemi eleştirir ki. Bunun için iki neden düşünüyorum. 1. Benim istediğim gibi olsun, 2. İyi şeyler yapılsın, yanlışı olmasın. Kuşkusuz benim işim öncelikli görülsün diye düşünenlerde vardır, ama biz olumlu tarafından bakalım. Hangi nedenle eleştiri yapılırsa yapılsın içinde biraz zeka gösterisi vardır. Kimsenin göremediğini görmek, kimsenin düşünemediğini düşünmek gibi. Eleştirmek bir yerde akıl vermektir.

Kuşkusuz çoğu istekler kafilenin tamamı, yani herkesin iyiliği için. Ama ne söylersen söyle çaresi yok ki. Nerdeyse dünyanın tamamını ilgilendiren böyle bir organizasyonda, bireysel istekleri karşılamak mümkün değil. Bu düşünceden hareketle bana bir sabır geldi. Hemen her olumsuzluğa sabır göstermeyi başarabildim. Aslında sabırlı biri sayılmam. Sistem eleştirisini sıkça yaparım. İşlerin düzgün ve hızlı yürümesini isterim. İşiniz çok ve çeşitli ise zaman yönetimi önemlidir. Halbuki hac yolunda tek bir işiniz var, o da ibadet etmek o kadar. Sıra beklemek ile kaybedeceğiniz bir şey, yetişeceğiniz bir yer yok. Sıranın sonunda olmak ile kaybedeceğiniz bir şey yok. Toplanma yerine geç gelenler yüzünden geç yola çıkmanın kaybettireceği bir şey yok.  Yani;